1. Ա. և Բ. Խմբի նախադասությունները ժխտական դարձրո՛ւ: Ենթադրական եղանակի
բայերի (Բ խումբ) ժխտական ձևերն ինչո՞վ են տարբերվում մյուս ժխտական ձևերից:
Ա.Նրա համար ամենանվիրական առարկան իր թալիսմանը չէ: Այդ օրվանից
դարպասապահի չսափրած դեմքը թալիսման չդարձավ թիմի համար: Մարզիկները
չեն հավատում թալիսմանների զորությանը: Այդ մասին արդեն երեխաներն էլ չգիտեն:
Բ.Ձուկն առանց փուշ չի լինի: Մեկ ծաղկով գարուն չի գա: Մրցույթի բոլոր մասնակիցներն էլ չեն խրախուսվի, իսկ հաղթողը նվեր չի ստանա: Ջուրն ընկնողը անձրևից չի վախենա:
2.Նախադասության բայերը ժխտակա՛ն դարձրու և ստացված ու տրված նախադասությունների մտքերը համենատի՛ր:
Այդ ուղտերին չեք տեսնի, եթե կենդանաբանական այգի չգնաք: Եթե փղի վրա չհարձակվեն, նա էլ
ժանիքը գործի չի դնի: Փիղն իր կնճիթով վերից վար չի ջրում իրեն, երբ շոգ չի լինում: Եթե սագը
չի սուզվում, ուրեմն անձրև չի գալու: Իսկ եթե մի ոտքի վրա չի կանգնում ու գլուխը չի թաքցնում
թևի տակ, սաստիկ ցուրտ չի լինելու: Երբ սագերը դեպի հարավ չեն չվում, ուրեմն ձմեռը մոտ չէ:
Հողի մեջ որ փոս չգտնեն, բույն չեն սարքի:
3.Նախադասության միտքն արտահայտի՛ր բայը ժխտական դարձնելով:
Օրինակ`Մենք դժկամորեն գնացինք նրա հետևից:-Մենք հաճույքով չգնացինք նրա հետևից:
Ամբողջ ճանապարհին մենք մի անգամ կանգ առանք խորհրդակցելու:-Ամբողջ ճանապարհ մենք երբեք կանգ չառանք խորհրդակցելու:
Մեր արածն ապարդյուն աշխատանք էր:-Մեր արածն արդյունավետ աշխատանք չէր:
Կղզու նահանգապետը կամեցավ այծերից փրկել էբենոսի անտառները:-Կղզու նահանգապետը չկամեցավ, այծերից չփրկել էբենոսի անտառները:
Նրա մտադրությունը սխալ հասկացան:-Նրա մտադրությունը ճիշտ չհասկացան:
Նրան անլուրջ պատասխան տվեցին: – Նրան լուրջ պատասխան չտվեցին:
Այծերը էբենոս ծառից կարևոր են: – Այծերը էբենոս ծառից կարևոր չեն:
4.Ժխտական նախադասությունները դրակա՛ն դարձրու երկու ձևով՝ փոխելով ժխտական
դերանունը:
Ոչ մեկը չի հասկանում իմ ցավը: – Բոլորը չեն հասկանում իմ ցավը:
Ոչինչ ավելի վատ չէ, քան մենակությունը: – Ամեն ինչ ավելի վատ է, քան մենակությունը:
Ոչինչ չխնդրեց օտարության մեջ գտնվող հորից:-Ամեն ինչ խնդրեց օտարության մեջ գտնվող հորից:
Ոչ մի բան չի կարող փչացնել նրա բարձր տրամադրությունը:-Ամեն ինչ կարող է փչացնել նրա բարձր տրամադրությունը:
Այդ ընթացքում ոչ ոք չեկավ: – Այդ ընդացքում, բոլորը չեկան:
Ոչինչ չէր խանգարում գիշերային անդորրը: – Ամեն ինչ խանարում էր գիշերային անդորը:
Բայերի ժխտական խոնարհումը կազմվում է չ մասնիկով (հրամայական եղանակի բայերինը՝ մի
մասնիկով): Չ մասնիկն ավելանում է կա՛մ պարզ դիմավոր ձևին (չվազեց, չգրի), կա՛մ օժանդակ
բային (չեմ գրում, չի վազում): Ժխտական մասնիկով օժանդակ բայը դրվում է դերբայից առաջ
(գալիս է- չի գալիս): Ենթադրական եղանակի ժխտական խոնարհումը կազմվում է
օժանդակ բայի ժխտական ձևերով և ժխտական դերբայով (չգրեմ – չեմ գրի):
Էրիկ Սմբատյան 